Vlerësohet se prek një në tetë gra gjatë jetës së tyre dhe se në vendin tonë ka një rritje të numrit të diagnostikimeve çdo vit. Bëhet fjalë për kancerin e gjirit, ende sot neoplazia më e shpeshtë e diagnostikuar tek grate.
Lajmi i mirë? Pavarësisht se është kanceri më i zakonshëm, kanceri i gjirit është gjithashtu një nga ata me prognozën më të mirë, me një normë mbijetese 5-vjeçare prej 88%. Një përqindje që tashmë është inkurajuese në vetvete, por që mund të përmirësohet ndjeshëm falë asaj që është sot një nga armët më të fuqishme në dispozicion të grave për të luftuar sëmundjen: diagnostikimi i hershëm. Falë progresit të kërkimit dhe hapave përpara në fushën e terapive, i ashtuquajturi ‘parandalim dytësor’ sot u ofron grave jo vetëm një shans më të madh për mbijetesë, por edhe mundësinë e kthimit në një jetë të plotë dhe të kënaqshme, edhe pas sëmundjes.
Pra, çfarë do të thotë sot të zbulosh një tumor “në kohë”? Dhe cilat janë veprimet që çdo grua duhet të ndërmarrë nga ky këndvështrim?
Parandalimi dhe diagnostikimi i hershëm: ndonjëherë ne priremi të ngatërrojmë termat, por është e rëndësishme të sqarojmë. Edhe kur flasim për kancerin e gjirit, duhet të bëjmë dallimin midis parandalimit parësor dhe dytësor. Ndërsa e para i referohet stilit të jetesës, që synon modifikimin e atyre sjelljeve që konsiderohen si faktorë rreziku për zhvillimin e sëmundjes, e dyta i referohet veçanërisht diagnozës së hershme, ose më mirë aktiviteteve të shqyrtimit, të cilat, siç është demonstruar shkencërisht, mund të ulin vdekshmërinë.
“Të diagnostikosh kancerin e gjirit në fillim do të thotë ta identifikosh atë përpara se të shfaqen simptoma të dukshme, por mbi të gjitha do të thotë ta zbulosh përpara se të zhvillohen metastaza të largëta, kur ai është ende i lokalizuar dhe për këtë arsye ne mund të ndërhyjmë me qëllimin për të kuruar gruan e diagnostikuar me kancer gjiri”, shpjegon Carmen Criscitiello. , Onkolog në Institutin Europian të Onkologjisë në Milano. – Ky është objektivi kryesor i programeve të depistimit, si mamografia, të aftë për të identifikuar kanceret e gjirit shumë të vogla ose në faza të hershme”.
Është llogaritur se probabiliteti për të mbijetuar 5 vjet nga një tumor i stadit të I është shumë afër 100% – shpjegon edhe doktoresha Angela Toss, Onkologe e Strukturës Komplekse Onkologjike në Spitalin Universitar të Modenës. – Kjo për shkak se trajtimet janë më efektive dhe vendimtare kur vëllimi i sëmundjes që do të trajtohet është më i vogël”.
Kanceri i gjirit ka shumë versione
Dhe jo vetëm. Diagnoza e hershme është gjithashtu thelbësore për të identifikuar formën specifike të kancerit të gjirit nga e cila vuani dhe kështu të jeni në gjendje të mbështeteni në një trajtim specifik. Megjithëse priremi të flasim për kancerin e gjirit në përgjithësi, është e rëndësishme të dimë se ekzistojnë forma të ndryshme, jo vetëm nga pikëpamja e shtrirjes, apo klasifikimit në faza, por edhe nga pikëpamja biologjike.
“Në ditët e sotme është shumë absurd dhe joreale të flitet për “kancerin e gjirit” në përgjithësi. Në fakt, ne e dimë se ekzistojnë lloje të ndryshme biologjike të kancerit të gjirit, me karakteristika jashtëzakonisht të veçanta – nënvizon Dr. Criscitiello. – Këto dallime ndikojnë në mënyrë thelbësore si në perspektivat e trajtimit ashtu edhe të shërimit. Diagnoza e hershme është thelbësore sepse ju lejon të identifikoni formën specifike të tumorit dhe të planifikoni trajtimin e synuar. Kjo na lejon të marrim rezultate më të mira dhe të rrisim shkallën e rikuperimit dhe, rrjedhimisht, mbijetesën”.
Diagnoza e hershme: cilat janë analizat e rekomanduara
Megjithatë, për të folur realisht për diagnozën e hershme, është e nevojshme të sqarohen edhe mjetet që çdo grua, në varësi të moshës, ka në dispozicion për të mbrojtur veten. Megjithëse shumica e kancereve të gjirit priren të shfaqen mbi moshën 50 vjeç, nuk duhet të harrojmë se është një neoplazi që mund të godasë në çdo moshë, madje edhe nën 40 vjeç, një diapazon në të cilin incidenca është progresive dhe në rritje të vazhdueshme. Në dritën e këtyre të dhënave, është gjithnjë e më e rëndësishme të njihen indikacionet aktuale në lidhje me ekzaminimin.
“Që në moshën 20 vjeçare, femrat duhet të fillojnë të kontrollojnë gjinjtë e tyre përmes vetëkontrollit, i cili mund të kryhet çdo muaj, në fund të ciklit menstrual – shpjegon Dr. Toss. – Nga mosha 30 deri në 40 vjeç, ekzaminimi instrumental më i përshtatshëm është ekografia e gjirit, e cila ka ndjeshmëri më të madhe në gjëndrat e gjirit.. Ndërsa kur i afrohemi moshave më të pjekura, mamografia bëhet testi ideal”.
Në fakt, ekzaminimi i mamografisë së popullsisë aktualisht përfshin të bërit një mamografi çdo 2 vjet midis moshës 50 dhe 69 vjeç. Megjithatë, në disa rajone, programi i depistimit shtrihet në një gamë më të gjerë të popullsisë dhe fillon në moshën 45 vjeç me një mamografi vjetore, e cila më pas bëhet dy herë në vit nga mosha 50 deri në 74 vjeç.
“Në çdo rast, është specialisti i gjirit ai që vendos dhe rekomandon programin më të përshtatshëm të mbikëqyrjes për çdo grua në vlerësimin e parë. Më pas, kontrollet radiologjike duhet të personalizohen në bazë të profilit të rrezikut të secilit individ, duke marrë parasysh, për shembull, historinë familjare, mbipeshën ose marrjen e estrogjen-progestinave” – shpjegon doktor Toss.
Kanceri i gjirit: roli i diagnostikimit të hershëm
Nëse objektivi kryesor i diagnostikimit të hershëm është zvogëlimi i vdekshmërisë, nuk duhet harruar se ndërgjegjësimi më i madh i grave dhe respektimi i programeve të depistimit luan gjithashtu një rol vendimtar në përmirësimin e cilësisë së jetës.
“Diagnoza e hershme lejon ndërhyrje terapeutike më pak invazive dhe ofron perspektiva më të mira për shërim” – nënvizon Dr. Criscitiello. Prandaj, zbulimi i hershëm i një tumori sot nuk do të thotë vetëm të kesh një shans më të madh për të mbijetuar, por gjithashtu dhe mbi të gjitha një shans më të madh për t’u rikthyer në një jetë të plotë pas sëmundjes. Falë diagnostikimit të hershëm, në fakt, mund të mbështeteni në trajtime që janë shpesh më pak agresive, me më pak efekte të mëvonshme, një faktor përcaktues nga pikëpamja e mirëqenies fizike dhe psikologjike të një gruaje. Zhvillimi i terapive inovative, gjithnjë e më të synuara dhe efektive është shoqëruar edhe me progres në fushën e kirurgjisë, e cila është bërë shumë më pak invazive dhe më konservatore, një aspekt që redukton shumë ndikimin psikologjik që kanceri i gjirit mund të ketë tek gratë.
Diagnoza e hershme dhe fertiliteti
Pa marrë parasysh që për gratë që zbulojnë se kanë kancer gjiri para moshës 40 vjeç, diagnoza e hershme ofron gjithashtu një shans më të madh për të realizuar plane të rëndësishme të jetës. Ashtu si mëmësia.
“Trajtimet onkologjike mund të kenë një ndikim të rëndësishëm në jetën pjellore të pacientit – shpjegon Dr. Toss. – Në shumë raste, trajtimet e kancerit, duke përfshirë kimioterapinë dhe terapitë endokrine, mund të komprometojnë ose vonojnë përpjekjen për të mbetur shtatzënë. Diagnoza e hershme lejon që kanceri i gjirit të zbulohet në një fazë të hershme. Sidomos për tumoret e varur nga hormonet, sa më herët të jetë stadi në diagnozë, aq më shumë do të jetë e mundur të përshkruhen trajtime më pak invazive dhe agresive, duke reduktuar ndoshta toksicitetin e këtyre trajtimeve në kapacitetin riprodhues të pacientëve tanë.”
Vlera e informacionit të saktë
“Diagnoza e hershme, në shumicën e rasteve, mund të ndryshojë historinë e sëmundjes së një gruaje – konfirmon gjithashtu Rosanna D’Antona, Presidente e Europa Donna Italia që nga viti 2011, si dhe një paciente e operuar për kancer gjiri nga profesori Umberto Veronesi në 1994. – Çdo grua duhet të mësojë të njohë gjoksin e saj, në mënyrë që të identifikojë në kohë çdo ndryshim që mund të tregojë diçka që kërkon një ekzaminim të thelluar. Pa harruar se hapi i parë që duhet të bëni në rast dyshimi është të kontaktoni mjekun tuaj ose një specialist i cili mund të kryejë një ekzaminim të gjirit dhe të zbulojë praninë e mundshme të nyjeve ose shenjave të tjera të dyshimta klinike, të cilat mund të jenë të denja për hetime të mëtejshme. Më pas, është thelbësore që gratë që bëjnë pjesë në grupmoshat për të cilat parashikohet program mamografik i ministrisë së Shëndetësisë t’i bashkohen thirrjes për muajin Tetor dhe të mos shtyjnë ose anashkalojnë asnjë vizitë të planifikuar./Living/