Draftligji “Për taksën e pasurisë së paluajtshme” i nxjerrë për konsultim nga qeveria parashikon taksim të diferencuar për ata që zotërojnë vetëm një banesë dhe ata që kanë më shumë se një të tillë.
Në një nen të veçantë është parashikuar që të aplikohen zbritje për banesën e parë që do të thotë se është banesa ku rezidenti jeton.
Kjo zbritje është parashikuar deri në 50% të vlerës së banesës por jo më shumë se pragu maksimal i zbritjes.
Ky prag për Tiranën është jo më shumë se 4.5 milionë lekë, për një kategori të dytë bashkish jo më shumë se 3 milionë lekë, për kategorinë e tretë të bashkive që janë edhe më të vogla 1.5 milionë lekë. Pragu për kategorinë katër 750 mijë lekë.
“Zbritja për banesën e parë zbatohet për banesën e parë të individit. Zbritja është e barabartë me 50% (pesëdhjetë për qind) të vlerës së vlerësuar të banesës së parë, por në çdo rast, jo më shumë se pragu maksimal i zbritjes i përcaktuar në shtojcën 1 të këtij ligji apo pragu maksimal i vendosur nga Këshilli Bashkiak në përputhje me pikën 4 të këtij neni.
Bashkëpronari ose bashkë-poseduesi i një njësie ndërtese që shërben si banesë e parë, ka të drejtën e zbritjes për banesën e parë, në proporcion me pjesën e tij të caktuar.
Individi i cili ka në pronësi apo posedim, 2 (dy) ose më shumë njësi rezidenciale, ka te drejtën e zbritjes për banesën e parë, për vetëm një prej këtyre njësive të ndërtesave, pa marrë parasysh faktin që njësitë e ndërtesave mund të ndodhen në Bashki të ndryshme
Këshilli Bashkiak mund të rrisë deri në 20 % (njëzete për qind), përmes një vendimi të arsyetuar, pragun maksimal të zbritjes së pëcaktuar në shtojcën 1 të këtij ligji. Vendimi miratohet jo më vonë se data 30 nëntor e vitit para vitit tatimor dhe i dërgohet Drejtorisë së Përgjithshme të Taksës së Pasurisë, brenda 10 (dhjetë) ditëve kalendarike nga dita e miratimit te tij.
Rregullat dhe procedurat e nevojshme për zbatimin e ketij neni përcaktohen në rregulloren që miratonKëshillii i Ministrave, në zbatim të nenit 15 të ketij ligji” thuhet në draftligj.
Në thelb përqindja e taksimit për banesat me qëllim banimi ashtu si në formulën aktuale në fuqi edhe në draft qëndron në nivelin 0.05 për qind të vlerës së bazës së taksueshme.
Ndryshimi që sjell draftligji në fakt dhe qe parashikon arkëtimin e më shumë të ardhurave në arkën e vendorëve lidhet me disa elementë. Së pari përditësimi i vlerës reale të tregut që për disa pasuri është më i ulët ose i padisponueshëm.
Së dyti zgjerimi i bazës së taksueshme të pasurive që do të thotë përfshihen më shumë kategori pasurish për tu taksuar, së treti vendosja e një raporti të drejtë të pronave që ndodhen në rajone krejtësisht të ndryshme por me karakteristika të njëjta dhe paguajnë të njëjtin detyrim dhe së katërti vjelja më e rregullt e taksës duke eliminuar shmangiet.
Nisja e zbatimit për ndërtesat parashikohet në vitin 2026 ndërsa për truallin ën vitin 2028. /Monitor